Podcast Nemo Kennislink

Sinds kort heeft Nemo Kennislink van NEMO Science Museum een mooie podcast. ‘Oplossing gezocht’ heet-ie en daarin praten Nour Eldín Emara en Robert Visscher over wetenschappelijke en technologische oplossingen voor problemen waar wij allemaal mee te maken hebben.

Met Nour en Robert sprak ik over de nieuwe Utrechtse woonwijk Merwede waar blik niet meer welkom is. De oude Nederlandse steden zijn niet gebouwd voor de grote hoeveelheid wagens die je er nu vindt en slibben steeds meer dicht. Is de autovrije stad de oplossing?

luister op Spotify: https://open.spotify.com/episode/1vgswlk6eY2r6HjgZlpMWK?si=8b1f22d757674078&nd=1

Repo Trouw: Humanisten willen minder denken en meer doen

Het Humanistisch Verbond, van oudsher een club waar vooral én veel én diep wordt nagedacht, slaat een nieuwe weg in. Voor dagblad Trouw nam ik polshoogte in een Amsterdamse loods pal naast het IJ.

Daar luidden de humanisten het begin van de zomer met een heuse ‘seizoensviering’. De daarbij horende rituelen passen in het voornemen van de vereniging om een ander en vooral ook breder publiek aan te boren. Wat op deze zondagochtend gebeurt moet uitgroeien tot iets dat de vereniging zelf tot ‘humanistische spiritualiteit’ heeft gedoopt.

Lees het hele verhaal hier in dagblad Trouw.

Repo: de laatste dominees verlaten theologenstad Kampen

Ruim honderdvijftig jaar was Kampen een domineesbolwerk. Nu vertrekt de laatste theologische universiteit uit de stad.

Wat betekent dit voor de oude Hanzestad, die eerder ook nog een tweede theologische universiteit kende plus een handvol andere academies?

Dagblad Trouw vroeg mij om rondom die vraag een achtergrondreportage te maken. Voor een journalist zijn dit ideale verhalen om te schrijven: aan de hand van een actuele ontwikkeling historische lijnen trekken.

Lees de online editie van dit artikel hier op de site van de krant.

Klimaatverandering en erfgoed

Gouda, Leiden en Amsterdam hebben stuk voor stuk prachtige binnensteden. De vraag is alleen: hoelang nog.

Voor dagblad Trouw sprak ik met hoogleraar kunstgeschiedenis Thijs Weststeijn over de impact van klimaatverandering op historisch erfgoed. Door droogte, hitte en extreme regenval wordt het steeds lastiger om oude gebouwen en monumenten te bewaren, vertelde hij in zijn Amsterdamse woonhuis.

Aan de gracht waar hij woont liet hij mij diverse voorbeelden zien. Verschillende oude panden zakken langzaam weg doordat de houten funderingen het begeven. Een gevolg van de veel te lage grondwaterstand in de zomer.

Historische gebouwen en monumenten confronteren ons inmiddels niet meer alleen met het verleden, maar ook met de toekomst. ‘Veel van het erfgoed heeft er langer gestaan dan dat het er nog zal staan’, stelt Weststeijn.

Aanleiding voor het gesprek is zijn nieuwe boek ‘De toekomst van het verleden’ dat bij Uitgeverij Prometheus verscheen. Daarin geeft hij een overzicht welke impact de klimaatverandering heeft op oude gebouwen en andere plaatsen van historisch en cultureel belang.

Lees de digitale versie van het interview hier op de website van Trouw.

Interview Volkskrant: ‘Houden christenen wel echt van God als ze zijn schepping zo verkwanselen?’

Door welke ideeën wordt de klimaatbeweging gevoed? Voor de Volkskrant sprak ik met theoloog-milieuactivist Rozemarijn van ’t Einde.

Het werd een interessant gesprek over leven in dienst van een groter ideaal.

Wat Van’t Einde betreft zet elke christen zich in voor Extinction Rebellion, waarvoor zij vaak de straat op gaat. ‘Ik geloof echt dat wanneer Gods schepping zó vernacheld wordt als nu, je als gelovige niet kunt zwijgen.’

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/houden-christenen-wel-echt-van-god-als-ze-zijn-schepping-zo-verkwanselen~ba13ed19/

Nieuwe huizen van gebruikte materialen

Bijna één miljoen woningen moet Nederland er voor 2030 bijbouwen. Een enorme klus, die al jaren zeer, zeer moeizaam verloopt.Is er een oplossing? Ja, bouwen met gebruikte materialen is een manier om de impasse te doorbreken.

Technisch is het allemaal al mogelijk, vertelde lector stedelijke vernieuwing Evert-Jan Velzing aan mij. Alleen lopen we nog niet hard genoeg.

Werkspoorterrein Utrecht, een nieuw café van oude materialen

Om verspilling van grondstoffen te reduceren en uitstoot van stikstof terug te dringen, is circulair bouwen een oplossing, stelt Velzing, die verbonden is aan de Hogeschool Windesheim.

De grondgedachte van circulair bouwen is op een bierviltje uit te schrijven: slimmer ontwerp en hergebruik van bouwgrondstoffen, op welke wijze dan ook, leidt tot een lager verbruik van primaire grondstoffen.

Velzing: “Wie circulair denkt, bouwt zo dat je het liefst al het materiaal op een later moment weer opnieuw kunt gebruiken. Denk aan kozijnen, deuren of hele muurelementen. Het gaat erom dat er zo weinig mogelijk verloren gaat, of dat nu energie is of materiaal.”

Voor de populairwetenschappelijke nieuwssite Nemokennislink ging ik op onderzoek uit. Het artikel is hier te lezen.

‘Liedje, gebedje, preekje werken niet meer’

Voor dagblad Trouw volg ik jaren de vrijzinnig protestanten. Ooit een groep om rekening mee te houden en waren ze zo groot dat ze er een eigen omroep op na konden houden, de VPRO. Nu zijn ze nog met een paar duizend zielen. Is er een toekomst?

Ik keek een tijdje rond in Bilthoven. De predikant is daar sinds kort ingeruild voor een ‘inspirator. Alleen drastische maatregelen zouden de Woudkapel nog van de ondergang kunnen redden, zo concludeerden de laatste betrokkenen – een kleine tweehonderd – enige tijd geleden. Zij besloten het roer radicaal om te gooien.

Het bord ‘Kerk’ werd van de gevel geschroefd, in plaats daarvan tooit de organisatie zich nu met leuze ‘Ontmoetingsplaats voor bezinning en inspiratie voor vrijdenkers en zinzoekers’. Het gaat er voortaan om zaken als levenskunst, inspiratie en zingevingsvragen. 

Lees het hele artikel hier en een stuk uit het archief, uit 2010 met de veelzeggende kop ‘Wie doet het licht uit bij de vrijzinnigen’, is hier te lezen.

Trouw-interview Robin te Slaa: ‘Forum vertoont verschillende kenmerken van het fascisme’

Er zijn essentiële verschillen tussen het historische fascisme en het rechts-populisme van nu, zegt historicus Robin te Slaa. Maar er duiken ook parallellen op.

Ik sprak Te Slaa, die meerdere boeken over dit fenomeen schreef, uitgebreid voor Trouw. Aanleiding is zijn nieuwe boek Fascisme, oorspong en ideologie waarin onder meer een hoogst interessant hoofdstuk staat over Forum voor Democratie.

Te Slaa laat er geen misverstand over bestaan: “Baudet en Forum voor Democratie vertonen inmiddels verschillende kenmerken van het fascisme. Al is dat door de dikwijls gecamoufleerde vorm ervan via zogeheten dogwhistles of verhullend taalgebruik lang niet voor iedereen altijd even duidelijk. Dan gaat het over ‘homeopathische verdunning’ en ‘globalisten’. Daardoor is het niet voor iedereen even makkelijk te herkennen.”

Het hele interview is hier te lezen, op de website van dagblad Trouw.

https://www.trouw.nl/binnenland/historicus-robin-te-slaa-forum-vertoont-verschillende-kenmerken-van-het-fascisme~b3172023/